HỘI CHỨNG BONG VẢY DA DO TỤ CẦU NGUY HIỂM THẾ NÀO? NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH LÀ GÌ?

Hội chứng bong vảy da do tụ cầu hay bệnh Ritter hay còn được viết tắt của tiếng Anh là SSSS (Staphylococcal Scalded Skin Syndrome) được bác sĩ người Đức Ritter mô tả lần đầu tiên vào năm 1878, là một dạng tổn thương da nặng nề hay gặp ở trẻ nhỏ do độc tố tụ cầu vàng gây ra, có thể gây thành dịch ở trẻ sơ sinh trong bệnh viện và đặc biệt là có thể dẫn tới những biến chứng nguy hiểm tính mạng.

Nguyên nhân gây ra hội chứng bong vảy da do tụ cầu là gì?

Đó chính là do tụ cầu vàng (Staphylococcus aureus) tiết ra độc tố gây bỏng da lưu hành trong máu người bệnh. Có 2 loại độc tố khác nhau là exfoliative toxin A và B (ETA, ETB), các độc tố này làm phân cắt desmoglein (thường nằm ở lớp hạt của thượng bì) gây ra các bọng nước khu trú nông, dễ vỡ và bong vảy nhanh.

Chẩn đoán hội chứng bong vảy da do tụ cầu như thế nào?

Chúng ta có thể dựa vào lâm sàng và xét nghiệm, các yếu tố giúp cho chẩn đoán bao gồm:

• Tuổi mắc bệnh thường là trẻ nhỏ, trẻ sơ sinh, có thể gặp ở người lớn nhưng thường là bệnh nhân suy thận, suy giảm miễn dịch nặng (bệnh nhân AIDS hoặc hóa xạ trị...)
• Nhiễm khuẩn tụ cầu vàng ban đầu có thể chỉ là chốc nhọt...
• Khởi phát có sốt cao, mệt mỏi, ăn uống kém, đau họng và đau rát quanh miệng, sau đó xuất hiện ban đỏ nổi rõ.
• Một vài ngày sau nhanh chóng xuất hiện các bọng nước như kiểu bỏng bô xe máy hoặc bỏng dầu ăn mức độ 2-3, tiếp đó là vỡ tạo thành lớp da nhăn nheo, diễn tiến hết như vết bỏng nhiệt.
• Dấu hiệu Nikolsky dương tính.
• Có thể xuất hiện viêm kết mạc mắt kèm theo.
• Diễn tiến nhanh trong khoảng 7-10 ngày, trường hợp nhẹ tự khỏi mà không để lại sẹo, một số có biến chứng nặng, thậm chí đe dọa tính mạng.
• Có thể làm xét nghiệm nuôi cấy tìm vi khuẩn từ máu, dịch vòm họng, nước tiểu hoặc tại vị trí tổn thương bọng nước trên da.

Biến chứng nguy hiểm có thể gặp do SSSS?

Nếu tình trạng Hội chứng bong vảy da do tụ cầu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ là vấn đề hết sức nguy hiểm bởi bệnh nhân có thể gặp phải những biến chứng khôn lường sau:

• Mất nước và rối loạn điện giải giống như bột bệnh nhân bỏng nặng.
• Sốc nhiễm trùng.
• Nhiễm khuẩn huyết gây suy đa phủ tạng 
• Suy hô hấp, trụy tim mạch và tử vong.

Điều trị Hội chứng bong vảy da do tụ cầu?

Vì căn nguyên là vi khuẩn gram dương, cho nên chúng ta sẽ sử dụng kháng sinh có thể là nhóm amoxicilin kết hợp acid clavulanic hoặc nặng hơn thì dùng vancomycin. Đa phần là đáp ứng tốt với điều trị và không đến nỗi khó như nhóm vi khuẩn gram âm. Chủ yếu là phải kịp thời.

Ngoài ra sẽ là các biện pháp chăm sóc, dinh dưỡng, bồi hoàn dịch điện giải cho bệnh nhân.

Bác sĩ Thắng.

Trở lại trang Y HỌC GIA ĐÌNH