Tăng cân ở bệnh nhân HIV? Nguyên nhân và cách xử trí?

Tăng cân ở bệnh nhân HIV rất thường gặp với người điều trị ARV ổn định. Nó báo hiệu tích cực về hiệu quả điều trị, nhưng cũng cần kiểm soát. Vì nếu tăng cân quá nhiều lại khiến người nhiễm HIV có nguy cơ mắc thêm bệnh huyết áp, tiểu đường...

Tăng cân ở bệnh nhân HIV là gì?

Tăng cân ở người nhiễm HIV là tình trạng cân nặng được phục hồi và cao hơn so với lúc bình thường. Ví dụ: một người trưởng thành cân nặng trung bình thường xuyên là 70kg. Khi bị nhiễm HIV, chưa được điều trị gì, cân nặng sụt xuống còn 65kg. Sau một thời gian uống thuốc ARV ổn định, cân nặng tăng lên 75kg.

Việc tăng cân ở người nhiễm HIV là một dấu hiệu rất tích cực. Nó cho thấy hiệu quả ức chế virus HIV và sức khỏe trở về bình thường. Tăng cân vừa phải là rất tốt, nó vừa có ích về thể chất lẫn cả tinh thần. Tuy nhiên, không nên tăng cân quá nhiều vì có thể đối diện mắc thêm nhiều bệnh lý liên quan đến tim mạch, chuyển hóa, cơ xương khớp...

Nguyên nhân tăng cân ở người nhiễm HIV?

Có rất nhiều giả thuyết được đưa ra về nguyên nhân gây tăng cân ở người nhiễm HIV. Cụ thể là:

• Không bị nhiễm trùng cơ hội nên không mất calo vô ích.
• Tăng cảm giác thèm ăn nên ăn nhiều hơn.
• Tăng hấp thu dinh dưỡng.
• Chuyển đổi sang một số loại thuốc ARV dễ gây tăng cân.
• Không bị tác dụng phụ tiêu chảy, buồn nôn...nên giữ được nhiều dinh dưỡng ở lại cơ thể.
• Tuổi tác, lối sống ít vận động...

Cơ chế dẫn đến tăng cân thì có nhiều, tựu chung lại thì đều nói lên quá trình phục hồi miễn dịch. Hiệu quả thuốc ARV ức chế HIV tốt, cơ thể bệnh nhân được trở lại trạng thái khỏe mạnh. 

Loại thuốc ARV nào dễ làm tăng cân hơn?

Có một số loại thuốc ARV dễ làm tăng cân hơn loại khác. Theo các nghiên cứu, chúng ta ghi nhận các trường hợp sau:

• Tenofovir Alafenamide Fumarate (TAF) tăng cân nhiều hơn TDF.
• Các chất ức chế Protease như danuravir, atazanavir...cũng dễ gây tăng cân.
• Nhóm INSTI có khả năng khiến cho bệnh nhân HIV tăng cân nhiều nhất. Nó bao gồm: Dolutegravir, cabotegravir, Raltegravir...

Chủ yếu vẫn là do chế độ sinh hoạt, dinh dưỡng của bệnh nhân mới gây tăng cân là chính. Các thuốc ARV có thể góp phần làm tăng cân nhanh hơn và nhiều hơn nhưng không phải là nhân tố chính.

Đối tượng dễ tăng cân hơn sau khi sử dụng ARV ổn định?

Các nhà khoa học đã chỉ ra những nhóm đối tượng dễ tăng cân hơn như sau:

• Phụ nữ tăng nhiều hơn nam giới
• Người da đen
• Người có trọng lượng cơ sở cao hơn
• Người lớn tuổi
• Người khi mới điều trị ARV có số lượng HIV-RNA cao và CD4 thấp.

Cách xử trí vấn đề tăng cân ở người nhiễm HIV?

Rõ ràng, hồi phục cân nặng và tăng thêm một chút là rất tốt. Nhưng nếu tăng quá nhiều, thậm chí hàng chục kilogram so với cân nặng bình thường lại là điều đáng quan ngại.

Bởi lẽ, khi cân nặng quá lớn chúng ta sẽ đối diện với bệnh béo phì và hàng loạt vấn đề khác về sức khỏe. Điển hình là những trở ngại về đi lại, dẫn tới đau xương khớp. Tiếp theo là loạt bệnh về tim mạch, huyết áp, tiểu đường, mỡ máu...Bên cạnh đó còn là những rào cản về tâm lý. Chẳng ai muốn mình bị thừa cân và có thể tự tin khi thân hình không cân đối.

Do đó, bệnh nhân HIV/AIDS cần phải kiểm soát chế độ ăn, ngủ nghỉ. Hạn chế ăn quá nhiều đồ chiên xào, lắm dầu mỡ. Tăng cường thể dục thể thao, đừng có mà nằm hoặc ngồi một chỗ quá lâu khi sức khỏe đã tốt lên. Hãy tham khảo thêm ý kiến bác sĩ về việc chọn loại thuốc ARV phù hợp. Đây cũng là một giải pháp hiệu quả giúp kiểm soát cân nặng hoàn hảo hơn.

Ship thuốc ARV tận nơi liên hệ Hotline: DS.Hồng Nhung 0974433519.

Mọi vấn đề về chuyên môn cần trao đổi liên hệ Bác sĩ Thắng, call-zalo: 0988778115.

Xem thêm:

Các thế hệ sinh phẩm xét nghiệm HIV?

Các tiêu chuẩn điều trị ARV mới nhất hiện nay 2023?

Rối loạn về nuốt và tiêu hóa ở bệnh nhân nhiễm HIV tiến triển?

Các xét nghiệm dùng trong chẩn đoán và điều trị HIV?

Số người nhiễm HIV ở Việt Nam năm 2023 là bao nhiêu?

Chẩn đoán và xử trí hội chứng viêm phục hồi miễn dịch?

Thuốc Apretude dạng tiêm điều trị Prep đã có mặt ở Việt Nam chưa?

Thông điệp K = K được công nhận ở Việt Nam khi nào?

Cần chú ý bệnh ung thư cổ tử cung ở phụ nữ nhiễm HIV?

Vắc xin HIV 2023 lại thất bại nữa rồi.

Phân độ giai đoạn nhiễm HIV ở trẻ em có những ý nghĩa đặc biệt?

Các gien của HIV có chức năng gì?

Kháng thuốc ARV liên quan tới tuân thủ điều trị HIV như thế nào?